Fidiasz

Fidiasz (ok. 490 p.n.e. – ok. 430 p.n.e.) – rzeźbiarz grecki, uważany za najwybitniejszego przedstawiciela greckiej rzeźby starożytnej okresu klasycznego. Przyjaciel i doradca Peryklesa. Kierował pracami rzeźbiarskimi na Akropolu ateńskim (447 p.n.e. – 438 p.n.e.); później w latach (437 p.n.e. – 432 p.n.e.) działał w Olimpii. Ustanowił ogólny kanon przedstawiania Zeusa i Ateny. Do jego najbardziej znanych rzeźb należą m.in. Atena Partenos i Zeus Olimpijski. Atena Partenos stała w świątyni Partenon na Akropolu. Atena jedną rękę ma opartą o kolumienkę, na której stoi bogini Nike (bogini zwycięstwa), a w drugiej tarczę, na której przedstawieni są Grecy walczący z Amazonkami. Zeus Olimpijski – kultowy posąg Zeusa, w technice złota i kości słoniowej (chryzelefantyna),13 m wysokości, wykonany ok. 437-432 p.n.e. dla świątyni w Olimpii przez Fidiasza, zaliczany do siedmiu cudów świata. Przedstawiał boga siedzącego na tronie w płaszczu i z wieńcem oliwnym na głowie, trzymającego w lewej dłoni złote berło, a w prawej ręce- posążek Nike. Prawdopodobnie Fidiasz nie tylko planował i doglądał wykonania wielu architektonicznych budowli wzniesionych na Akropolu, ale także robił sam osobiście niektóre z nich. Jedynym oryginalnym dziełem jego autorstwa, jakie zachowało się do naszych czasów, jest Partenon, wraz z częścią rzeźb architektonicznych. Wielka indywidualność artysty i jego szkoły wywarły silny wpływ na kierunek rozwoju rzeźby greckiej w V w. p.n.e. Jego dzieła znamy przede wszystkim z rzymskich kopii, zmniejszonych replik oraz opisów. Charakterystyczną cechą stylu artysty był monumentalizm figur, widoczny nawet w płaskorzeźbach (Nike wiążąca sandał oraz Orfeusz i Eurydyka).