MANUFAKTURA, z łac. manu facta rękodzieło – zakład produkcyjny, w którym produkcja masowa produktu odbywa się ręcznie i oparta jest na podziale pracy: poszczególne etapy produkcji wykonywane są przez pracowników wyspecjalizowanych w ich wykonywaniu. Pierwsze manufaktury (włókiennicze) w Europie powstały już w XIII w. we Flandrii i we Włoszech. W Polsce w XVI w. Za czasów panowania Króla Stanisława Augusta Poniatowskiego powstał szereg manufaktur tkackich, szklarskich i tekstylnych. W XIX w. manufaktury przekształciły się w fabryki. Współcześnie manufaktury są podstawą produkcji w niektórych krajach rozwijających się, np.: odzieży w Indiach. W krajach rozwiniętych są miejsce produkcji luksusowych i unikatowych produktów.
