KARYKATURA, z wł. caricatura – ładowanie, przeciążanie – przesadne ośmieszające uwypuklenie i wyolbrzymienie charakterystycznych cech postaci, przedmiotów, grup społecznych lub wydarzeń. Karykatura portretowa, obyczajowa, polityczna, okolicznościowa. W sztukach plastycznych istnieje głównie w rysunku i grafice. Jako samodzielny gatunek artystyczny karykatura powstała w XVI-XVII w. W XIX w. nastąpił rozkwit karykatury obyczajowej i społecznej w całej Europie, do czego przyczynił się poważnie rozwój prasy (powstanie specjalnych pism satyrycznych m.in. we Francji: La Caricature, Anglii: Punch) oraz litografii i rycin. W Polsce karykaturę nowoczesną zainicjował w XVIII w. Jan Paweł Norblin i jego uczniowie. W XIX w. modne było m.in. pismo Mucha. Na przełomie XIX i XX w. najwybitniejszym karykaturzystą polskim był Kazimierz Sichulski. W Warszawie istnieje Muzeum Karykatury założone w 1978 r. przez Eryka Lipińskiego.
