Portrety z Fajum jest to grupa około 700 portretów na drewnie, które były składane wraz z zabalsamowanymi zwłokami do grobów. Odnalezione zostały głównie na cmentarzyskach w egipskiej oazie El Fajum i cmentarzu rzymskim w Antinoopolis. Najstarsze zachowane portrety pochodzą z I i II w. Zamiast nakładanych gipsowych masek na twarze owiniętych w lniane bandaże zwłok, zaczęto stosować malowane na drewnianej deseczce portrety. Portrety przedstawiają popiersia zmarłych i były przymocowywane do bandaży mumii w miejscu twarzy. Malowane były na deskach lub płótnie pokrytym gipsem o wymiarach od 30×15 do 50×35 cm. Do powstania portretów używano różnych technik malarskich. Najliczniejszą grupą są wizerunki wykonane techniką tempery, o bladej i matowej powierzchni oraz portrety wykonane w technice enkaustyki. Na obraz nakładano grubą warstwę błyszczącej farby woskowej, która miała ukryć ślady po metalowych narzędziach. Inna grupa portretów wykonana została techniką mieszaną: twarz malowano farbami woskowymi, zaś tło temperą. W większości przedstawiają postacie w swobodnej pozycji, z twarzami lekko przechylonymi w bok. Cechuje je realizm, w oddawaniu wad urody. Portrety z III w. są pozbawione indywidualności. Być może, stereotypowe wizerunki powstawały masowo w warsztatach. Na zamówienie dopisywano do nich imiona i domalowywano charakterystyczne dla zmarłego rysy twarzy. Mogły również być malowane na zamówienie, aby zdobić dom i świadczyć o kulturze i zamożności właściciela. Po jego śmierci prawdopodobnie były składane wraz z nim do grobu. Inną grupą są wizerunki malowane specjalnie na potrzeby pochówku, na portrecie widnieje imię zmarłego. Portrety w kształcie medalionów, były przeznaczone dla osób, które czczono w domowych kapliczkach.

Portrety trumienne z El Fajum

Portrety z Fajum jest to grupa około 700 portretów na drewnie, które były składane wraz z zabalsamowanymi zwłokami do grobów. Odnalezione zostały głównie na cmentarzyskach w egipskiej oazie El Fajum i cmentarzu rzymskim w Antinoopolis. Najstarsze zachowane portrety pochodzą z I i II w. Zamiast nakładanych gipsowych masek na twarze owiniętych w lniane bandaże zwłok, zaczęto stosować malowane na drewnianej deseczce portrety. Portrety przedstawiają popiersia zmarłych i były przymocowywane do bandaży mumii w miejscu twarzy. Malowane były na deskach lub płótnie pokrytym gipsem o wymiarach od 30×15 do 50×35 cm. Do powstania portretów używano różnych technik malarskich. Najliczniejszą grupą są wizerunki wykonane techniką tempery, o bladej i matowej powierzchni oraz portrety wykonane w technice enkaustyki. Na obraz nakładano grubą warstwę błyszczącej farby woskowej, która miała ukryć ślady po metalowych narzędziach. Inna grupa portretów wykonana została techniką mieszaną: twarz malowano farbami woskowymi, zaś tło temperą. W większości przedstawiają postacie w swobodnej pozycji, z twarzami lekko przechylonymi w bok. Cechuje je realizm, w oddawaniu wad urody. Portrety z III w. są pozbawione indywidualności. Być może, stereotypowe wizerunki powstawały masowo w warsztatach. Na zamówienie dopisywano do nich imiona i domalowywano charakterystyczne dla zmarłego rysy twarzy. Mogły również być malowane na zamówienie, aby zdobić dom i świadczyć o kulturze i zamożności właściciela. Po jego śmierci prawdopodobnie były składane wraz z nim do grobu. Inną grupą są wizerunki malowane specjalnie na potrzeby pochówku, na portrecie widnieje imię zmarłego. Portrety w kształcie medalionów, były przeznaczone dla osób, które czczono w domowych kapliczkach.

Spis treści

Sztuka prehistoryczna i sztuka antyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym.

Sztuka narodziła się na ścianach prehistorycznych jaskiń, w postaci niezwykłych rysunków naskalnych. Sztuki plastyczne są od zawsze obecne w codziennym życiu. Piękno jest wokół nas i nie trzeba być artystą, by je doceniać i się nim zachwycać. Historia sztuki jest bardzo ważnym elementem ogólnej wiedzy o świecie i kulturze. Bez sztuki nie byłoby piękna.

Projekt „Sztuka prehistoryczna i sztuka antyku – podręcznik historii sztuki w Polskim Języku Migowym” – jest to seria filmów edukacyjnych w języku migowym, opowiadająca o wybranych najciekawszych artystach, zabytkach i okresach z epoki prehistorycznej i antyku.

Filmy są udostępniane na kanale YouTube pn. Sztuka prehistoryczna i sztuka antyku, celem upowszechniania tej wiedzy wśród samych osób głuchych jak i ich otoczenia, czyli tłumaczy, edukatorów. W ostatnich latach dostępność wiedzy i edukacji w Polskim Języku Migowym się znacząco zwiększyła, ale nadal jest to kropla w morzu potrzeb.

W ostatnich latach powstała także Encyklopedia Sztuki w Polskim Języku Migowym – leksykon podstawowych, najczęściej używanych pojęć z historii sztuki.

Niniejszy projekt stanowi bardzo ważne jej dopełnienie. Projekt ten ma atut edukacyjny w zakresie słownictwa języka migowego w obszarze historii sztuki dla przyszłych i obecnych tłumaczy języka migowego jak i dla osób uczących się tego języka.

Link do pobrania publikacji elektronicznej „Sztuka prehistoryczna i sztuka antyku”:

pomysł, opracowanie i realizacja projektu, opracowanie zagadnień i definicji:
Agnieszka Kołodziejczak

tłumaczenie na Polski Język Migowy:
Marek Krzysztof Lasecki, Tomasz Grabowski, Monika Kozub, Daniel Kotowski

kamera i montaż:
Olgierd Koczorowski

opracowanie graficzne e-publikacji:
Tomasz Grabowski

konsultacje eksperckie:
Marek Krzysztof Lasecki, prof. Aneta Pawłowska (Instytut Historii Sztuki Uniwersytetu Łódzkiego)

współpraca ekspercka:
Grupa Artystów Głuchych

Projekt dofinansowany w ramach projektu grantowego pn. „Inkubacja innowacji społecznych w obszarze kształcenia ustawicznego osób dorosłych” realizowanego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 przez Stowarzyszenie Instytut Nowych Technologii w Łodzi.

E-publikacja przeznaczona wyłącznie do bezpłatnego użytkowania. Filmy udostępniane na zasadach licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa — Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowa Licencja Publiczna (treść licencji dostępna na stronie: http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/pl/legalcode) z wyjątkiem zdjęć, dla których licencje zostały odrębnie określone.

Łódź 2018-2019